Wieczorem wychodzisz spod prysznica, osuszasz się ręcznikiem i nagle przypadkowo zadrapujesz się w wystający pieprzyk. Trochę to boli i natychmiast zaczynasz wyobrażać sobie najgorsze możliwe scenariusze. Panikujesz. Pieprzyk wygląda dziwnie, a dodatkowo wiesz, że w tym roku na wakacjach niemal w ogóle nie stosowałeś ochrony przeciwsłonecznej. Zachowaj spokój i najpierw przeczytaj, jak rozpoznać niebezpieczny pieprzyk skórny.
Rocznie lekarze diagnozują około 3500 pacjentów z czerniakiem skóry, a liczba ta ciągle rośnie. To nie tylko z powodu tych niepokojących statystyk warto nie lekceważyć profilaktyki i odpowiedzialnie dbać o swoją skórę. Jak to zrobić?
- chroń swoją skórę,
- przeprowadzaj samodzielne badanie skóry,
- regularnie poddawaj się dermatoskopowym badaniom znamion skórnych.
Ochrona skóry
Wzrost ryzyka czerniaka skórnego sprzyja bezpośrednie promieniowanie słoneczne. Udowodniono, że wystawianie skóry na promieniowanie UV znacznie zwiększa ryzyko rozwoju czerniaka. Co to oznacza? Oznacza to, że trend opalonych ciał może wyglądać dobrze, ale na pewno nie służy twojemu zdrowiu.
Dlatego następnym razem, gdy wybierzesz się na wakacje latem lub będziesz pracować w ogrodzie, pamiętaj o używaniu kremu przeciwsłonecznego. Wybrany przez ciebie krem powinien mieć odpowiednio wysoki faktor SPF, który określa, jak długo możesz być na bezpośrednim słońcu, zanim twoja skóra się spali. Idealny wybór faktora SPF zależy głównie od typu skóry oraz intensywności promieniowania słonecznego, na które będziesz wystawiony.
Wskazówka: Przeczytaj kolejne wskazówki, jak chronić skórę latem.
Samodzielne badanie skóry
Na pewno słyszałeś o samodzielnym badaniu piersi, ale czy wiesz, że możesz również przeprowadzić samodzielne badanie skóry, a dokładniej swoich znamion? Tak, ponieważ to właśnie nietypowe pieprzyki są jednym z głównych objawów raka skóry. Jak przeprowadzić takie badanie?
Zastosuj zasadę ABCDE – to prosty sposób, dzięki któremu łatwo rozpoznasz potencjalnie niebezpieczne pieprzyki, które mogą wskazywać na obecność czerniaka skóry. Każda litera ABCDE odpowiada jednej cesze pieprzyka, na którą warto zwrócić uwagę podczas kontroli.
- A – asymmetry: Asymetryczny kształt, czyli różnica między lewą a prawą stroną, jest jednym z typowych znaków niebezpiecznych pieprzyków.
- B – border: Kolejna cecha, na którą zwróć uwagę podczas kontroli, to brzegi pieprzyka. Niebezpieczne pieprzyki mają zamiast gładkich i regularnych często nierówne, nieregularne i rozmyte brzegi.
- C – color: Różne kolory pieprzyka – wskaźnik, który sugeruje, że coś może być nie w porządku. Jeśli pieprzyk ma nieregularną, plamistą pigmentację o różnych odcieniach, warto mu poświęcić szczególną uwagę.
- D – diameter: Kolejną cechą, która pomoże ci określić, czy pieprzyk jest niebezpieczny, czy nie, jest jego średnica. Pieprzyki o średnicy większej niż 6 mm należy poddać badaniu dermatologicznemu.
- E – elevation: Jeśli przez lata masz na ciele wypukły pieprzyk, nie musisz od razu biec do lekarza. Dermatologa warto odwiedzić, gdy pieprzyk z płaskiego staje się wypukły lub jeśli zmienia się jego kształt czy struktura.
Badanie pieprzyków
Samodzielne badanie pomoże ci określić, które pieprzyki mogą być potencjalnie niebezpieczne. Jednak tylko profesjonalne badanie dermatologiczne pozwoli ci niezawodnie dowiedzieć się, czy twoje znamie jest naprawdę ryzykowne, czy nie, oraz czy konieczne będzie jego usunięcie.
Możesz usunąć nie tylko ryzykowne i złośliwe pieprzyki, ale także te, które ci nie odpowiadają z powodów estetycznych. Obecnie istnieją metody usuwania pieprzyków, brodawek i innych wyrośnięć skórnych, które są bardzo skuteczne, a jednocześnie delikatne dla otaczających tkanek.
Dermatolodzy zalecają przeprowadzenie profilaktycznego badania znamion skórnych raz w roku. Jeśli jednak zauważysz podejrzane znamie na swoim ciele, skonsultuj się z lekarzem jak najszybciej. Regularna kontrola daje pewność, że dbasz o swoje zdrowie, nie zaniedbujesz niczego i masz pewność wczesnego wykrycia czerniaka.